Andrzej Towiański i jego doktryna teozoficzna – historia pewnej idei
(Studium Doktoranckie Historii Nauki i Kultury przy Instytucie Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk; praca zaliczeniowa napisana u P. Prof. T. Kulak w roku bodaj w 2012) Sądzę, że zauważając jakieś wydarzenie historyczne, kulturowe lub społeczne nie można pokusić się o jego zrozumienie, nawet jeśli osadzi się je w ścisłym związku z duchem epoki, przywołując wyłącznie bezpośredni kontekst, w jakim zaistniało. Owszem, jest to bardzo istotne, nieodzowne wręcz, ale zapewne trzeba czegoś więcej. Kontekstu – ale szerokiego, odległego, nawet wykraczającego poza ramy momentu historycznego, by przyjrzeć się symbolice, metaforom, sposobom konstruowania wizji świata, który pojawia się w różnych konfiguracjach społeczno-kulturowych na
Synkretyzacja wiary katolickiej w okresie przemian w Polsce – zjawisko czy tymczasowa tendencja?
(Tekst napisany w trakcie studiów i badań na Antropologii Kulturowej we Wrocławiu, w 2004 r. Rodzaj referatu przytacza badania nad ówczesną religijnością Polaków i ma walor już historyczny… Wiele od tego czasu uległo zmianie, niekoniecznie w przewidywanych kierunkach – toteż tekst może być traktowany jako ciekawostka). Wielu badaczy, szczególnie socjologowie religii i religioznawcy, uważa, że w procesie przemian w Polsce po 1989 r. swoiste miejsce zajmuje religia „zarówno ze względu na jej aspekt instytucjonalny (…), jak też ze względu na religijność – społeczny wyraz stosunku do sacrum, wyrażanego przez grupy i jednostki”1. Sprawą jasną jest, że w Polsce wyznaniem dominującym
Kilka uwag na temat idei zbawienia i samowyzwolenia (w New Age)
Wszyscy znamy kłopoty, jakie sprawiają nam dzieci, nieustannie zadając setki pytań, które wydają się tak naiwne, a odpowiedzi nań tak oczywiste… A przecież dziecięce pytania mają jedną niebagatelna zaletę – są „świeże”, nie uwarunkowane, a gdy potrafimy z uwagą przyjrzeć im się bliżej, zamiast wzruszać ramionami, mogą okazać się niezwykle twórcze, albowiem stawiają nieraz rzecz na głowie, a w miejsce rzekomej oczywistości – znaki zapytania pozwalające na osiągnięcie dystansu. Kto zatem chce badać cokolwiek, co go otacza, tzw. rzeczywistość, ten nie powinien kpić z dziecięcych pytań; dziecko i badacza jedno wszak powinno łączyć: kwestionowanie, zdawałoby się – niekwestionowalnych oczywistości. Zadajmy
Filozofia New Age? Zarys
(Tekścik zamieszczony na stronie racjonalista.pl, powstały przed studiami antropologicznymi i napisaniem pracy dyplomowej, która stała się kanwą dla książki o New Age i transformacji świadomości. Ale nakreśla w skrócie podstawowe idee Nowej Ery, może zatem okazać się przydatny) New Age jest faktem, czy chcemy tego czy nie. W USA i Europie Zachodniej wiele elementów tego zjawiska przenika rozmaite sfery życia. „Sprzysiężenie Wodnika” przejawia się na tysiące sposobów, nie jest łatwe to uchwycenia i opisania. Czerpie inspiracje z wielu tradycji, a z powodu wielości odniesień NA jest generalnie oceniany jako eklektyczny, synkretyczny, filozoficznie niespójny. Ale może to tylko pozory… Zawsze, kiedy
New Age i transformacja świadomości. Podsumowanie
Tekst poniższy jest fragmentem większej całości, książki wydanej na podstawie pracy napisanej w ramach studiów – Etnologia i Antropologia Kulturowa U. Wroc.: Joanna Żak-Bucholc, Przemienić świat i siebie. New Age i transformacja świadomości w „Nie z tej Ziemi” i „Czwartym Wymiarze”, Wrocław 2007. Podsumowanie Rzeczywiście, nie jest łatwo pisać o New Age, co już niejeden badacz i publicysta zauważył. Moja propozycja zasadzała się na tym, by tematy new age’owe traktować, by tak rzec – koncentrycznie, skupiając się nad jednym zagadnieniem i obudowując go szerokim kontekstem, przy jednoczesnym trzymaniu się źródeł – wtedy, jak sądzę, ujawni się więcej sensów zawartych w
New Age i transformacja świadomości. Rozdz. V
Rozdział V. Postulat transformacji świadomości w „Nie z tej Ziemi” i „Czwartym Wymiarze” Tekst poniższy jest fragmentem większej całości, książki wydanej na podstawie pracy napisanej w ramach studiów – Etnologia i Antropologia Kulturowa U. Wroc.: Joanna Żak-Bucholc, Przemienić świat i siebie. New Age i transformacja świadomości w „Nie z tej Ziemi” i „Czwartym Wymiarze”, Wrocław 2007. Droga, podróż, przestrzeń „<Droga> – jeden z fundamentalnych składników mitycznych wizji świata – stanowi także konstytutywny element systemów religijnych i filozoficznych, które czynią z niej sposób życia, technikę samodoskonalenia i rozwoju wewnętrznego”1. Doprawdy, nie mogłabym zaproponować lepszego otwarcia niniejszego rozdziału, niż ten cytat. Z